Boek je eigen spreker

Managers en organisatieadviseurs die verandering zien als een lineair en voorspelbaar proces maken een denkfout. In dit boek wordt betoogd dat veranderprocessen niet zijn te managen, ze zijn hooguit te faciliteren op interventieniveau. Veranderen betekent per definitie om kunnen gaan met onvoorziene omstandigheden. We moeten af van de angst voor onzekerheid en mogelijke imperfectie. Dit soort angst getuigt van naïviteit en leidt tot creatieve zelfintoming. Ook moeten we af van de opvatting als zou het management of de organisatieadviseur een oplossing hebben voor alle problemen. Kritisch zijn op huidige praktijken. Gezamenlijk een visie ontwikkelen op 'hoe dingen gedaan moeten worden.' Daarover met het gehele sociale systeem een dialoog aangaan. En elkaar gedurende een dialoog opnieuw leren aanspreken op gezamenlijk gemaakte afspraken. Dáár gaat het volgens de auteurs om. Uitgaande van het Whole Scale Change-paradigma houden de auteurs een pleidooi voor zorgvuldige wanorde als aanpak van veranderingen. Aan de hand van een aantal nieuwe veranderprincipes en met behulp van - ook in Nederland bekende - interventiemethoden als Real-Time Strategic Change, Open Space, Appreciative Inquiry en World Café wordt in dit paradigma afstand genomen van de stereotype afdelings- en echelonsgewijze veranderaanpak. Dit leidt tot nieuwe theoretische inzichten, die hier worden geïllustreerd met actuele praktijkvoorbeelden, interventiebeschrijvingen en richtlijnen voor het organiseren van een dialoog, participatief veranderen en het werken met grote en kleine groepen.

Large Scale Intervention (LSI) is een methode voor participatief veranderen en samenwerken. De kunst is om via de juiste combinatie van groepssamenstelling, participatie en dialoog met alle relevante stakeholders, de aanwezige kennis te ontsluiten. LSI is divers toepasbaar: van strategische besluitvorming, visieontwikkeling en samenwerking, tot structuur- en cultuurverandering, marktbewerking, beleidsontwikkeling en zelforganisatie. Rob de Wilde en Antonie van Nistelrooij verzamelen in Praktijkboek Large Scale Intervention verschillende ervaringen van diverse praktijkbeoefenaars. Tezamen beschrijven zij hoe LSI er concreet uitziet en wat er gebeurt als je probeert een verbinding te maken tussen de harde en zachte kanten van de organisatie en tussen mensen en afdelingen. De auteurs gaan in op vragen als: Waar dien je op te letten? Wat moet je vooral (niet) doen? Wat is de rol van de adviseur/procesbegeleider en van de opdrachtgever? Hoe ontwerp je interventies voor kleine of grote groepen? Hoe zorg je dat het energiepeil hoog blijft? In acht praktijkcases vertellen een aantal ervaringsdeskundigen en hun opdrachtgevers hoe ze samen met leidinggevenden, medewerkers en andere stakeholders pieken en dalen in veranderprocessen hebben meegemaakt, en vooral ook wat zij ervan hebben geleerd. Deze verhalen gaan over grotere ondernemingen en instellingen in allerlei sectoren die zijn meegegaan in de recente hausse aan schaalvergroting, en die nu last beginnen te krijgen van wat hyperefficiency wordt genoemd. Allemaal zetten ze een veranderingsproces op touw omdat ze een halt willen toeroepen aan de wildgroei aan managementlagen, aan eilandvorming of aan de bovenmatige sturing van hogerhand. Dat proces is voor elke organisatie anders, dus een standaard recept krijgt de lezer niet. Wél: een nieuwe kijk op organisatieverandering en de kracht van dialoog en participatie.